(Đài An Lão) Cách mạng tháng 8/1945 thành công chưa được bao lâu, giặc Pháp dã tâm trở lại xâm lược nước ta một lần nữa. Như bao làng quê khác ở An Lão. Tân Dân lúc bấy giờ thuộc Tổng Đại Hoàng. Là vùng quê sớm có truyền thống yêu nước đấu tranh cách mạng. Nơi ra đời Chi bộ Đảng cộng sản Việt Nam đầu tiên của huyện. Ngọn lửa cách mạng ấy lại được thổi bùng lên bằng tinh thần, ý chí của quân và dân nơi đây tất cả cho kháng chiến: Lệnh tiêu thổ kháng chiến được ban bố. Thanh niên, nông dân, phụ nữ và cả thiếu niên đều tham gia phong trào “Vườn không nhà trống”. Cả xã là 1 trận tuyến. Nhân dân rào làng kháng chiến, cất giấu lương thực, của cải, đào hầm hào nuôi dấu cán bộ Việt Minh, du kích, tự vệ, sẵn sàng chống càn, chống địch tấn công.
Trước yêu cầu của cuộc kháng chiến ở địa phương ngày 1/1/1947 Chi bộ tiền thân của Đảng bộ xã Tân Dân ngày nay được thành lập gồm 3 đảng viên: Nguyễn Văn Thiện, Nguyễn Thị Chuyên và Nguyễn Văn Bút. Nữ đảng viên cộng sản Nguyễn Thị Chuyên lúc đó sinh ra và lớn lên ở Làng Tri Lai (nay là làng Lai Thượng). Trong một gia đình nông dân nghèo khó. Làng Lai Thượng lúc ấy có một ngôi chùa làng sớm trở thành căn cứ địa chỉ của cách mạng. Nhà ở gần chùa nên bà Chuyên sớm được tiếp cận bắt mối với những nhân tố tích cực trong phong trào Việt Minh chống giặc của địa phương. Bà nhanh chóng đứng trong đội ngũ cán bộ du kích. Năm 1946 bà đã đảm đương chức trách Hội trưởng Hội phụ nữ xã Tân Dân; ủy viên Ban chấp hành phụ nữ huyện An Lão. Hoạt động trong lòng địch bà cùng đồng chí, đồng đội không quản hy sinh, gian khổ nêu cao khí tiết của người phụ nữ. Luôn hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ mà tổ chức Đảng phân công. Những năm tháng đầy gian nan nguy hiểm đó giặc Pháp mở nhiều đợt tấn công vây ráp, càn quét các làng xã ở An Lão, trong đó, có Tân Dân. Giặc Pháp lùng sục, bắt và tra tấn dã man cướp của, giết người đốt phá nhà cửa uy hiếp phong trào cách mạng với dã tâm cao nhất. Bà Chuyên vẫn vững vàng trong mọi tình huống thể hiện sự kiên trì, mau lẹ, dũng cảm “Nếm mật nằm gai” ngay trên mảnh đất quê hương. Và một sự kiện không thể nào quên: Sáng ngày 1/10/1947 giặc Pháp huy động lực lượng chia làm nhiều mũi tấn công ổ áp trấn áp Tân Dân. Giặc Pháp mở trận càn lớn vào đất Đại Hoàng. Rồi từ An Thắng sang. Nữ đảng viên Nguyễn Thị Chuyên luôn theo sát những diễn biến hoạt động của địch để chỉ đạo chiến đấu, bảo vệ cán bộ, bảo vệ đồng bào. Từ An Thắng tràn sang Tân Dân giặc Pháp phát hiện dưới khu vườn rìa làng có hầm bí mật của Việt Minh. Chúng lùng sục, điên cuồng, lăm lăm súng đạn lật nắp hầm. Biết không thể thoát khỏi vòng vây của kẻ thù. Bà Chuyên vung mạnh nắp hầm vùng chạy ra trong hơi thở quyết chiến đầy cam go, mãnh liệt. Bắt được người chiến sĩ nữ cách mạng giặc Pháp đã xử bắn bà hòng uy hiếp lực lượng cách mạng của ta. Trước khi chết, người nữ đảng viên vừa tuổi 20 đã hô vang khẩu hiệu “Việt Nam – độc lập – muôn năm”. Bà đã trút hơi thở cuối cùng khi quê hương vẫn còn đầy bóng giặc, khi bao đồng chí đồng đội vẫn quyết tử cho Tổ quốc quyết sinh.
Liệt sỹ Nguyễn Thị Chuyên người nữ đảng viên trung kiên như bao đảng viên khác là tấm hương chói sáng về tinh thần ý chí cách mạng của một thế hệ đảng viên đi trước của Đảng bộ xã Tân Dân nói riêng của Đảng bộ An Lão nói chung thời kỳ quyết liệt nhất. Và như câu ca người dân nơi đây mãi mãi vẫn còn truyền lại:
Ai về qua đất Thượng Xuyên
Hãy nghe kể chuyện chị Chuyên kiên cường ….
Vũ Hợp